Komunikat z dn. 10 października 2022 r. Powiatowego Lekarza Weterynarii w Świebodzinie
Komunikat z dn. 10 października 2022 r.
Powiatowego Lekarza Weterynarii w Świebodzinie
w sprawie ospy u owiec i kóz
Ospa owiec i ospa kóz jest zakaźną chorobą wirusową występującą u owiec i kóz, która może mieć poważny wpływ na odnośną populację zwierząt i rentowność hodowli, powodując zakłócenia w przemieszczaniu przesyłek tych zwierząt i pozyskanych od nich lub z nich produktów w UE oraz w wywozie do państw trzecich.
W przypadku wystąpienia ogniska tej choroby u kóz i owiec istnieje poważne ryzyko jej rozprzestrzenienia się na inne zakłady, w których utrzymywane są te zwierzęta. Ospę owiec i ospę kóz zdefiniowano w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2018/1882 (2) jako chorobę kategorii A (jak ASF i HPAI, czyli jako chorobę, która zwykle nie występuje w Unii i po wykryciu której muszą zostać wprowadzone natychmiastowe środki likwidacji choroby, jak określono w art. 9 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2016/429). Ospa jest szeroko rozprzestrzeniona w południowej Azji (na bliskim wschodzie, w Iranie, Indiach i krajach sąsiadujących), Afryce (na południe od równika) i Europie: w Hiszpanii, Włoszech (w latach 1983–1989), a także w latach 2010-2015 w Bułgarii, Tajpej, Izraelu, Kazachstanie, Kirgistanie, Mongolii, Maroku, Grecji i Rosji. W Polsce ostatnie przypadki ospy owiec i kóz miały miejsce w roku 1951. Najprawdopodobniej wirus trafił do Polski z Czechosłowacji.
Objawy
Objawy choroby pojawiają się najczęściej po tygodniu od zarażenia, ale okres inkubacji choroby może się wahać od 2 nawet do 14 dni. Choroba zaczyna się gorączką (40–41,5 °C) oraz osłabieniem, surowiczym wypływem z nosa i oczu, który po czasie zmienia się w śluzowo-ropny.
Po kilku dniach pojawiają się charakterystyczne zmiany skórne w miejscach niepokrytych wełną (wewnętrzna strona ud, wymię, moszna, czoło), a następnie na powierzchni całego ciała. Początkowo zmiany te przybierają postać czerwonych plam, a następnie guzków z wklęsłym środkiem o średnicy od 0,5 do 1 cm. Z guzków tych wykształcają się grudki, które po czasie przechodzą w pękające pęcherze, po których zostają z reguły białe blizny. Wirus w strupach utrzymuje się do 3 miesięcy, a w zanieczyszczonym otoczeniu nawet do 6 miesięcy (zamrożony do 4-5 lat.)
Postępowanie
Ospa owiec i kóz należy do chorób zwalczanych z urzędu przez Inspekcję Weterynaryjną, a także znajduje się na liście chorób notyfikowanych przez Światową Organizację Zdrowia Zwierząt (OIE). Leczenia nie stosuje się. Immunoprofilaktykę stosuje się tylko i wyłącznie w miejscach, gdzie choroba występuje w postaci endemii.
Jako że Hiszpania poinformowała Komisję o obecnej sytuacji w zakresie ospy owiec i ospy kóz na swoim terytorium w związku z wystąpieniem ogniska tej choroby u kóz i owiec w regionie Andaluzji, co potwierdzono w dniu 19 września 2022 r. zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/687 ustanowiła ona obszar objęty ograniczeniami, obejmujący obszary zapowietrzone i zagrożone, na których stosuje się ogólne środki zwalczania chorób określone w rozporządzeniu delegowanym (UE) 2020/687, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się tej choroby. Po otrzymaniu od Hiszpanii informacji dotyczących tego ogniska choroby przyjęta została decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2022/1639.
Od czasu przyjęcia decyzji wykonawczej (UE) 2022/1639 sytuacja epidemiologiczna w Hiszpanii uległa dalszej zmianie w odniesieniu do ospy owiec i ospy kóz wraz z wystąpieniem dwóch dodatkowych ognisk w Andaluzji i sześciu ognisk w regionie Kastylia-La Mancha. W związku z tym Hiszpania kontynuowała wdrażanie wymaganych środków zwalczania chorób i gromadziła dodatkowe dane z nadzoru.
W takiej sytuacji w odniesieniu do wystąpienia ospy owiec i ospy kóz w Hiszpanii oraz aby zapobiec niepotrzebnym zakłóceniom w przemieszczaniu przesyłek owiec i kóz na terytorium Unii, a także aby uniknąć nieuzasadnionych barier handlowych ze strony państw trzecich, konieczne stało się niezwłoczne określenie na poziomie Unii obszarów objętych ograniczeniami w odniesieniu do ospy owiec i ospy kóz, które obejmują obszary zapowietrzone i zagrożone w tym państwie członkowskim. W związku z tym w załączniku do decyzji wykonawczej KOMISJI (UE) 2022/1913 z dnia 4 października 2022 r. dotyczącej niektórych środków nadzwyczajnych w odniesieniu do ospy owiec i ospy kóz w Hiszpanii wymieniono obecne obszary wskazane jako obszary zapowietrzone i zagrożone w Hiszpanii zgodnie z rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/687 oraz ustalono czas trwania tej regionalizacji do dnia 31 grudnia 2022 r.
Powiatowy Lekarz Weterynarii w Świebodzinie
Grzegorz Janicki